Poważne zmiany w ustawie hazardowej | Co do zasady

Pierwszego kwietnia wchodzi w życie najnowsza nowelizacja ustawy o grach hazardowych. Pomimo niepoważnej daty wejścia w życie zmiany są poważne. Czy odniosą zamierzony skutek?

Założenia nowego prawa hazardowego

Jak wynika z uzasadnienia do ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 15 grudnia 2016 r., impulsami do zmiany obowiązującego prawa hazardowego były skala występowania tzw. szarej strefy, potrzeba lepszej ochrony graczy przed negatywnymi skutkami hazardu oraz konieczność zwiększenia społecznej świadomości zagrożeń wynikających z korzystania z usług nielegalnych operatorów hazardowych. W uzasadnieniu do ustawy wskazywano, że wielu uczestników gier hazardowych nie zdaje sobie sprawy, że korzysta z usług nielegalnych operatorów

Szara strefa przede wszystkim łączona jest ze świadczeniem usług hazardowych online przez zagranicznych operatorów. Narzędziami do walki z nią ma być z jednej strony legalizacja hazardu internetowego, a z drugiej strony blokowanie dostępu do stron internetowych, gdzie usługi świadczone są bez polskiego zezwolenia albo koncesji, oraz blokowanie płatności na rzecz takich operatorów. Państwo obejmie swoim monopolem znaczącą część rynku, a jednocześnie dopuści do niego operatorów działających w oparciu o wymagane koncesje i zezwolenia. Rezultatem ma być umożliwienie graczom bezpiecznego, świadomego hazardu i jednocześnie przeniesienie ich z szarej strefy do legalnych operatorów, którzy odprowadzają podatek od gier w Polsce.

Granice monopolu państwa

Od 1 kwietnia 2017 r. monopolem państwa objęte zostanie prowadzenie działalności w zakresie: gier liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo, gier na automatach poza kasynem gry, a także gier hazardowych urządzanych przez internet. Z monopolu na hazard online zostały wyłączone zakłady wzajemne oraz loterie promocyjne urządzane na podstawie zezwolenia.

Wykonywanie monopolu państwa należy do Prezesa Rady Ministrów, który utworzy w tym celu jednoosobowe spółki Skarbu Państwa.

Podkreślenia wymaga, że monopolem państwa objęte zostało również urządzanie gier na automatach poza kasynem gry. Automaty takie będzie można zainstalować w salonach gier na automatach, w liczbie nie większej niż wynikająca z proporcji 1 automat na każde rozpoczęte 1000 mieszkańców powiatu, w lokalach, w których w ciągu ostatnich 5 lat nie stwierdzono urządzania gier na automatach niezgodnie z przepisami ustawy.

Rejestr domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą

Nowym narzędziem do zwalczania działalności zagranicznych operatorów świadczących usługi hazardowe online niezgodnie z prawem polskim (chociaż w wielu przypadkach działających legalnie na terytorium innych państw UE) będzie rejestr stron internetowych, na których oferowane są nielegalne gry hazardowe. Wpis domeny do rejestru, który będzie prowadzony przez ministra właściwego do spraw finansów, a także zmiany wpisu i jego wykreślenie będzie dokonywane z urzędu. Możliwe będzie wniesienie sprzeciwu wobec wpisu w terminie 2 miesięcy od dnia umieszczenia nazwy domeny w rejestrze. Następnie Minister w terminie 7 dni od otrzymania sprzeciwu wyda decyzję w przedmiocie pozostawienia lub wykreślenia domeny z rejestru. Od tej decyzji stronie będzie przysługiwała skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

W rejestrze będą umieszczane strony internetowe wykorzystywane do urządzania gier hazardowych bez wymaganych koncesji, zezwoleń lub zgłoszenia, skierowane do usługobiorców na terytorium Polski. Zgodnie z ustawą przez kierowanie usługi do usługobiorców na terytorium Polski należy rozumieć np. dostępność takiej strony w języku polskim lub jej reklamowanie na terytorium Polski. Tym samym nieskuteczna stanie się stosowana do tej pory przez niektórych zagranicznych operatorów klauzula informująca, że strona internetowa co prawda jest prowadzona w języku polskim, ale kierowana jest do Polaków przebywających poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej.

Konsekwencją umieszczenia nazwy domeny w rejestrze będzie blokowanie do niej dostępu i wyświetlenie komunikatu, że strona jest wykorzystywana do nielegalnego oferowania gier hazardowych. Blokowanie dostępu do tych stron jest nowym obowiązkiem nałożonym na przedsiębiorstwa świadczące usługi telekomunikacyjne. Z kolei na podmioty świadczące usługi płatnicze nałożony został zakaz świadczenia tych usług na rzecz operatorów stron internetowych wpisanych do rejestru. Za naruszenie tych obowiązków grozi kara pieniężna w wysokości do 250 000 złotych.

Rejestr zacznie funkcjonować 1 kwietnia 2017 r., a więc od tego dnia możemy spodziewać się pierwszych wpisów nazw domen. Jednak realne konsekwencje wynikające z blokowania dostępu i ograniczenia usług płatniczych będziemy mogli obserwować od 1 lipca 2017 r., gdy zaczną obowiązywać przepisy związane z obowiązkami podmiotów świadczących usługi telekomunikacyjne i płatnicze. Czy polskiemu ustawodawcy uda się w ten sposób wyeliminować nielegalny hazard online? Doświadczenia innych państw UE w zakresie blokowania stron internetowych nie były satysfakcjonujące.

Przepisy dotyczące koncesji i zezwoleń

W zakresie przepisów związanych z procedurą oraz wymogami związanymi z uzyskaniem zezwoleń i koncesji na oferowanie gier hazardowych trudno mówić o rewolucji. Największe zmiany dotyczą wymogu braku uzasadnionych zastrzeżeń wobec spółki, która będzie chciała świadczyć usługi hazardowe, z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, bezpieczeństwa interesów ekonomicznych państwa, a także przepisów regulujących przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. W tym celu ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych przyznano uprawnienie do wystąpienia do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub Komendanta Głównego Policji o informację o ewentualnym istnieniu takich zastrzeżeń.

Skutki nowelizacji

Ministerstwo Finansów szacuje, że wysokość wpływów do budżetu związanych z urządzaniem gier hazardowych na nowych zasadach wyniesie15 mld złotych w ciągu 10 lat, w tym zysk w wysokości 300 mln złotych zostanie osiągnięty do końca 2017 r.

Legalizacja hazardu w internecie jest działaniem pragmatycznym, uwzględniającym cyfrową rzeczywistość. Polscy gracze będą mogli korzystać z usług hazardowych online, nie łamiąc prawa.

Podstawowe pytanie brzmi, czy wprowadzone nowelizacją rozwiązania (zarówno umożliwiające legalną grę, jak i utrudniające korzystanie ze stron wpisanych do rejestru) rzeczywiście skłonią grających do korzystania z usług operatorów płacących podatek od gier w Polsce.

Zasadniczym problemem w tym zakresie jest wysokość podatku, który np. w odniesieniu do zakładów wzajemnych w internecie wynosi 12%, a w odniesieniu do gry na automacie, gry cylindrycznej czy gry w kości wynosi 50%. Podatek ten w ostatecznym rozrachunku obniża wygrane u legalnych usługodawców. Z tego powodu gracze uważają za atrakcyjniejsze uczestnictwo w grach hazardowych organizowanych przez usługodawców niezalegalizowanych w Polsce.

Wysokość podatku od gier w Polsce zniechęca również zagranicznych operatorów (w nowym stanie prawnym tych, którzy udzielają zakładów wzajemnych, ponieważ na pozostały hazard online obowiązuje monopol państwa) do wystąpienia o zezwolenie na działalność online w Polsce.

Jeżeli jednak chodzi o salony gier na automatach, objęcie ich monopolem państwa oraz ograniczenie liczby automatów powinno wyeliminować powszechne punkty gier z krajobrazu polskich miast, miasteczek i wsi.

Joanna Goryca, praktyka podatkowa kancelarii Wardyński i Wspólnicy

Agnieszka Kraińska, praktyka prawa europejskiego kancelarii Wardyński i Wspólnicy